Geri kazanım ve geri dönüşüm nedir?
Geri dönüşüm nedir kısaca açıklayacak olursak, aynı zamanda geri kazanım nedir sorusunun cevabını da otomatik olarak vermiş bulunmakta oluruz.
İnsanlar tarafından tüketilen maddelerin, vücuda sokulamayacak atık kısımlarının geri dönüşüm kutularında toplanarak bir takım kimyasal ve fiziksel uygulamalardan geçirilmesi, ilk üretilmeden önceki hammadde formuna döndürülerek tekrardan aynı şekilde üretime sokulması işlemidir. Geri dönüşüm maddeleri arasında alüminyum, cam, plastik, kağıt, beton, pil, elektronik atıklar, organik atıklar ve motor yağı gibi daha pek çok ürün yer alabilmektedir.
Geri dönüşümün tarihçesi
Geri dönüşümün ilk olarak ortaya çıktığı süreçler, savaşlardan sonraki dönemlere denk gelmiştir. Çünkü o zamanlarda toplumlarda hammadde ve kaynak sıkıntısı baş göstermeye başlamıştır. Dünyanın büyük devletleri, 2. dünya savaşı yaşanırken kendi ülkelerinde geri dönüşüm çalışmaları başlatmışlar ve işe halka geri dönüşüm neden önemlidir onu anlatmakla başlamışlardır. Konunun özünü kavrayan vatandaşlar sonradan çevrelerindeki fiber içerikli maddeleri toplamaya ya da metal içerikli maddeleri toplamaya kanalize edilmişlerdir.
Yine o dönemlerde Amerika Birleşik Devletleri, geri dönüşüm ve geri kazanım konusunu halkına daha da fazla aşılayarak bu durumu adeta bir vatanseverlik ölçütü haline getirmiştir. Bunun bilincini iyice alan ABD vatandaşları, kendi ülkelerine savaştan sonra bir müddet daha yetecek kadar dahi malzeme ve atık toplayabilmişlerdir. Öte yandan tıpkı Amerika gibi bilinçlenen Japonya’da da işler aynen bu şekilde yürümüş; toplum o zamanlardan bu zamanlara hala geri dönüşümün önemini kavrayarak gelmiştir.
Geri dönüşümün faydaları
Tüketilmiş bulunan maddelerin geri dönüşüme katılmasının ana etkisi, bu maddelerin sıfırdan üretilmesi için ihtiyaç duyulan ham madde kaynaklarına daha az ihtiyaç duyulmasıdır. Bununla birlikte hem enerji tasarrufu sağlanabilmekte, hem doğaya verilen zarar durumu azaltılabilmekte hem de tüketim çılgınlığının bir nebze olsun önüne geçilebilmektedir.
Geri dönüşüme atılan ürünlerin az önce de değindiğimiz gibi çevre kirliliğini önlediği gibi bir gerçek vardır. Bunu oranlamaya vurursak; 1 ton miktarındaki atık yapıdaki kağıtların geri dönüşüme sokulup kağıt hamuruyla birleştirilmesi neticesinde normal şartlarda kesilecek olan 8 ağacın kesilmesine gerek kalmayacaktır. Bununla birlikte bu durum yüzde 45 gibi bir oranla su kullanımı engelleyecek, yüzde 35 gibi bir oranla su kirliliğinin önüne geçebilecek ve en az yüzde 74 gibi bir oranla hava kirliliğinin de önüne geçebilecektir.
Geri dönüşüm yapılırken uygulanacak olan kimyasal işlemler ya da fiziksel işlemler, normal şartlarda sıfırdan yapılacak üretimde harcanacak enerjinin çok da altında bir miktarda enerji gerektirmektedir. Tabi bu oran, geri dönüşüm yapılacak atığın bileşimine ve cinsine göre de değişiklik göstermektedir. Yani; eğer bir kağıt geri dönüştürülüyorsa burada sağlanacak enerji tasarrufu yüzde 60 civarlarında olacak, eğer ki alüminyum geri dönüştürülüyorsa da burada sağlanacak enerji tasarrufu miktarı yüzde 90 seviyelerine çıkacaktır.
Geri dönüşüm nasıl yapılır?
Geri dönüşümün önemi kavrandıktan sonra uygulanacak geri dönüşüm fikirleri şu şekilde olmaktadır;
- Kâğıt : Öncelikle atık kağıtlar suyun içerisine bırakılarak kağır çamuru hazırlamak üzere lifilerine ayrılır. Sonrasında üzerindeki mürekkepleri ayırmak için de sodyum karbonata ve sodyum hidroksite maruz bırakılan bu madde; ham kağıt lifine dönüşmüş olur. Bu şekilde de sıfırdan başlanacak şekilde kağıt üretimine sokulmaları mümkün olmaktadır.
- Cam : Kavanoz, şişe, gazoz şişesi vb. cam atıkları öncelikle renklerine ayrılarak cam geri dönüşümü istasyonlarına teslim edilir. Ardından burada bir takım kimyasal işlemlere maruz bırakılarak içeriğindeki katkı maddeleri temizlenir ve ardından kırılır. İstasyonda bulunan eritme ocaklarına ham maddeyle birlikte atılır. Böylelikle üretimde daha fazla cam miktarı ortaya çıkmaktadır.
- Plastik : Tıpkı camda olduğu gibi plastikler de önce renklerine göre ayrıştırılarak geri dönüşüm merkezlerine teslim edilir. Daha sonra kırma makinesine sokulan plastikler küçük parçalara ayrılarak yeni malların üretimi için hazırlanan hammaddelerin içerisine karıştırılırlar. Bu işlem hem daha fazla madde ortaya çıkartabildiği gibi hem de çok iyi bir enerji tasarrufu fırsatı sunmaktadır.
Benzer Aramalar:
0 yorum:
Yorum Gönder
Yorumlarınız değerlidir , en kısa sürede dönüş yapılacaktır.